- ‌هنوز دست و دلت به کار نمی‌رود؟

- ‌نه، اصلا. هیچ فرقی نکرده‌ام.

- ‌داروهایت را مرتب می‌خوری؟

- ‌بله.

- ‌مرتب؟

- ‌آن قرص‌ و کپسولی را که نوشته بودید، یک هفته مرتب خوردم.

- ‌چی؟ فقط یک هفته؟!

- ‌بله.

- ‌یعنی الان یک ماه است که داروهایت را قطع کرده‌ای؟

- ‌بله.

- ‌برای چی؟ من که گفتم آن داروها را باید هر روز بخوری!

- ‌خب، دیدم توی آن یک هفته‌ای که دارو خوردم، هیچ فرقی نکردم. قبلا هم شنیده بودم که این قرص‌های اعصاب، کلی عارضه دارد و آدم را معتاد می‌کند. گفتم افسردگی‌ام که درمان نمی‌شود هیچ، ممکن است عوارض این قرص‌ها هم نصیبم شود و معتاد شوم...

 در این راستا واحد نیمه‌صنعتی بازیافت و تبدیل ضایعات به فرآورده‌های نفتی با موفقیت به بهره‌برداری رسیده و کارایی طرح توسط چند مرکز علمی و فناوری تائید شده است.

مهندس سیدرامین حبیبی، مجری طرح در این گفت‌و‌گو از جزئیات طرح و روند اجرای آن می‌گوید.

آیا شما واقعا از زباله، نفت تولید می‌کنید؟

طبق آزمایش‌های اولیه با استفاده از این سیستم، ضایعات تایر تا 45 درصد، PET تا 40 درصد، نایلون و روغن سوخته تا 80 درصد به گازوئیل تبدیل می‌شود.

بررسی‌های ما همچنین نشان داده با استفاده از این شیوه، قیر طبیعی که یکی از دو منبع عمده آن در دنیا در منطقه کرمانشاه قرار دارد تا 55 درصد به گازوئیل قابل‌تبدیل است.

واحد پایلوت این سیستم با ظرفیت 400 کیلوگرم خوراک روزانه به بهره‌برداری رسیده که قادر است به طور متوسط حدود 250 لیتر در روز گازوئیل تولید کند.

این سیستم حسب کاتالیست به کار رفته گازوئیل با استانداردهای کیفی مناسب، نفت سفید با کیفیت خوب یا بنزین با اکتان پایین تولید می‌کند.

این روزها چه در هیأت‌ها و چه در خانه‌ها، بساط نذری هم حسابی به راه است؛ از شربت‌هایی که در لیوان‌های یک بار مصرف به رهگذران تعارف می‌شود تا قربانی‌کردن گوسفند و ردیف دیگ‌هایی که عطر و بوی برنج و خورشتش محله را پر می‌کند؛ اما در این میان آنچه مهم است رعایت بهداشت و نکات تغذیه‌ای است تا سلامت مصرف‌کنندگان هم به بهترین شکل ممکن حفظ شود.

دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران ضمن تاکید بر اهمیت رعایت بهداشت در تهیه و طبخ غذاهای نذری به جام‌جم می‌گوید: اولین و ساده‌ترین موردی که در این زمینه باید در نظر داشته باشید رعایت بهداشت هنگام تهیه غذاهای نذری است، که در این مورد می‌توان به تمیز نگه داشتن دست‌ها، اطمینان از تمیزبودن ظروف، وسایل آشپزخانه و مواد اولیه و نظایر اینها اشاره کرد.

وی ضمن تاکید بر اهمیت انتخاب ظرف‌های مناسب برای پخش غذاهای نذری نیز چنین توضیح می‌دهد: با توجه به حجم زیاد غذاهایی که در این روزها تهیه می‌شود، معمولاً افراد توزیع این غذاها را در ظروف پلاستیکی یک بار مصرف انجام می‌دهند؛ در حالی که باید توجه داشته باشید این نوع ظروف به هیچ وجه برای پخش غذاها یا نوشیدنی‌های گرم و داغ مناسب نیست.

به گفته این متخصص تغذیه، گرمای زیاد خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی که درون این ظرف‌ها ریخته می‌شود، موجب انتقال مواد شیمیایی از ظرف به داخل غذا شده و مشکلات متعددی برای مصرف‌کننده غذا یا نوشیدنی ایجاد می‌کند.

به توصیه دکتر وفا، برای توزیع خوراکی‌های داغ اصلاً نباید از ظروف پلاستیکی استفاده کنید و به جای آنها باید از ظرف‌های مناسب یا ظروف یک‌بار مصرف کاغذی کمک بگیرید.

در این میان بیش از صد نفر از کارشناسان دانشگاه‌ها، موسسات فضایی و صنایع مرتبط در کشور آلمان دور هم جمع شدند تا راهی موثر برای از میان برداشتن این پسماندها بیابند.

این اجلاس در راستای طرح فضای پاک (Clean Space) آژانس فضایی اروپا انجام شد. هدف این طرح یافتن راه‌هایی برای کاهش اثرات فعالیت‌های فضایی بر محیط زیست و ایجاد شرایط لازم برای توسعه پایدار صنایع فضایی است.

این طرح در کنار دربرگرفتن فعالیت‌های صنایع روی زمین، به حفاظت عملی از فضای نزدیک زمین نیز توجه دارد. با این‌که اروپا، اصلی‌ترین آلوده‌کننده فضا نیست، اما این مساله برای همه دردسرساز است.

تامس ریتر، یکی از مدیران آژانس فضایی اروپا در این باره می‌گوید: «تصور داشتن یک زندگی مدرن بدون بهره‌گیری از آنچه فناوری فضایی برای ما فراهم کرده، غیرممکن است. اما متاسفانه فضای اطراف زمین حسابی آلوده شده و فعالیت‌های فضایی ما نیز در معرض خطر جدی قرار گرفته است.»

انجام مانورهای جلوگیری از برخورد به پسماندهای فضایی امری عادی برای ساکنان ایستگاه فضایی است. اما مشکل اینجاست که مشکل روز به روز در حال بدتر شدن است. در واقع حجم پسماندهای فضایی که در ارتفاع پایین قرار دارند طی پنج سال گذشته 50 درصد افزایش یافته است.

حتی اگر در ماموریت‌های فضایی در آینده هم هیچ پسماندی به فضا افزوده نشود، باز هم بر تعداد پسماندها افزوده خواهد شد. این موضوع به تصادم میان پسماندهای موجود و تکه‌تکه شدن آنها برمی‌گردد که به این ترتیب کنترل پرهیز از برخورد محموله‌های فعال فضایی به آنها را مشکل‌تر می‌کند.

حدود 40 سال پیش یکی از کارشناسان ناسا به نام دون‌کسلر، پدیده‌ای که در اصطلاح اثر کسلر یا سندرم کسلر نامیده می‌شود را پیش‌بینی کرد.

بر این اساس وجود پسماندهای فضایی، سبب ایجاد برخوردهای بیشتر و متوالی با آنها و در نتیجه تولید پسماند‌های بیشتر می‌شود.

بدترین برخورد در مدار نزدیک به زمین، زمستان 1388 روی داد که طی آن در اثر تصادم ماهواره ایریدیوم 33 ایالات متحده با ماهواره کاسموس 2251 روسیه، حجم انبوهی از پسماندهای فضایی جدید تولید شد.

برخورد ماهواره‌های قدیمی با یکدیگر به دلیل باقیمانده سوخت یا باتری‌های سنگینی که در دل خود دارند، باعث ایجاد خطر مضاعفی می‌شود که ناشی از انفجار حاصل از برخورد است و می‌تواند میزان پسماندهای موجود در فضا را به حد بحرانی برساند.

شاید تنها راه برای کاهش این پسماندها، مداخله مستقیم و حذف پسماندهای بزرگ و خطرناک فصلی از مدار زمین باشد. از بین بردن تجهیزات بزرگ موجود در فضا از نظر فنی کاری چالش برانگیز است، اما اگر هر سال فقط پنج تا ده مورد از این موارد را از فضا حذف کنیم، می‌توان آهنگ رشد پسماندها را کنترل کرد و در عین حال به فعالیت‌های فضایی معمول نیز ادامه داد.

کارشناسان در این جلسه به بررسی فناوری‌های لازم برای انجام این ماموریت پرداختند. برخی از موارد مطرح شده که باید در ماموریت‌های پاکسازی فضایی مد نظر قرار گیرد عبارت است از:

بررسی توانایی نزدیک شدن به پسماندهای چرخان در فضا

تعیین موقعیت دقیق، ارتفاع و سمت حرکت پسماندها

ناوبری دقیق برای آخرین مرحله از عملیات

سازوکارهای مختلف برای به دام انداختن پسماند براساس ویژگی‌های آن

اطمینان از این که دستگاهی که برای گرفتن پسماند مورد استفاده قرار گرفته به همراه پسماند گرفته شده در مکان مورد نظر قرار گیرند، بسیار مهم است.

فضاپیمای ATV (Automated Transfer Vehicle) مورد استفاده آژانس فضایی اروپا می‌تواند با دقت بالایی، عملیات جمع‌آوری پسماند را در مکان مورد نظر انجام دهد.

پنجمین دستگاه حمل خودکار که قرار است سال 2015 به فضا پرتاب شود، مجهز به حسگرهای نوری است که برای جابه‌جا کردن پسماندهایی که حمل‌شان مشکل‌ساز است مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حاضران در این اجلاس به این نتیجه رسیدند که هیچ راه‌حل معجزه‌آسا و یکشبه‌ای برای حل مشکل پسماندهای فضایی وجود ندارد و برای مقابله با این مشکل ‌باید اقداماتی اصولی و گام به گام را به انجام رساند که این طرح بی‌شک یکی از آنها به شمار خواهد رفت.

این دانشمندان، موفق به انجام آزمایشی شدند که می‌تواند زمینه ساخت رایانه‌های کوانتومی و ساعت‌های فوق‌العاده دقیق را فراهم کند. رایانه‌های کوانتومی نسل بعدی رایانه‌ها هستند که می‌توانند مدت انجام محاسبات پیچیده را از چند ماه به چند ثانیه کاهش دهند. ساعت‌های نوری نیز نسل بعد از ساعت‌های سزیمی هستند که خطای آنها فقط پنج ثانیه در 14 میلیارد سال است.

این فناوری‌های حیرت‌انگیز تنها با به دام انداختن یک فوتون یا اتم و برخورد دادن آن با یک ذره دیگر و بررسی خواص کوانتومی آنها در دسترس دانشمندان قرار گرفته است. آزمایشی که تا مدتی پیش غیرممکن به نظر می‌رسید چراکه مشاهده یک ذره، خاصیت کوانتومی آن را از بین می‌برد. رفتار جهان در مقیاس اتمی و زیراتمی با آنچه ما به آن عادت کرده‌ایم بسیار متفاوت است. در جهان آشنای ما، هر جسم در یک زمان بخصوص و فقط در یک حالت وجود دارد. اگر اتومبیل شما در پارکینگ است اطمینان دارید که در هیچ جای دیگری نیست ولی یک الکترون می‌تواند در یک زمان در بیش از یک نقطه وجود داشته باشد. اگر الکترون را به اتومبیل تشبیه کنیم، آزمایش واینلند و هروش ثابت می‌کند طبق نظریه کوانتوم، اتومبیل شما دقیقا در همان لحظه توقف در پارکینگ، در حال حرکت در خیابان نیز هست. اینشتین این نظریه را عجیب و ترسناک می‌دانست ولی آنچه برای دانشمندان قابل استناد است، فقط نتایج به دست آمده در آزمایشگاه‌هاست و تا به امروز همه آزمایش‌ها، صحت نظریه کوانتوم را تائید کرده‌اند. این نظریه اصل بنیادین تمدن مدرن است. ترانزیستورها، اینترنت و لیزر نمونه‌هایی از فناوری جدید هستند که براساس قوانین مکانیک کوانتوم ساخته شده‌اند. نظریه کوانتوم از آزمایش‌هایی با دقت حیرت‌انگیز یک در یکصد میلیارد سربلند بیرون آمده و لقب موفق‌ترین نظریه تاریخ علم را از آن خود کرده است.

طبق قوانین کوانتوم به محض این که مشاهده‌کننده‌ای با ذره‌ای وارد کنش متقابل شود و برای اندازه‌گیری وضع دقیق آن اقدام کند، ماده در یکی از حالت‌های خود ثابت می‌شود. در واقع همین که شخصی به شما اطلاع می‌دهد اتومبیل شما را در یک خیابان دیده است و شما برای اطمینان از گفته او به آن خیابان می‌روید، هیچ اثری از آن نمی‌یابید و با اطمینان ادعا می‌کنید اتومبیل فقط در پارکینگ وجود دارد ولی همه شواهد و مدارک خلاف ادعای شما را اثبات می‌کند. مثلا در همان زمان چند مامور پلیس در چند شهر مختلف اتومبیل شما را جریمه کرده‌اند. اگر این موضوع برایتان غیرعادی و بیشتر شبیه داستان‌های خیالی است به این دلیل است که اجرام بزرگی مانند بدن ما تابع قوانین نیوتن هستند که برای جسم، مکان منحصربه‌فردی در نظر می‌گیرد ولی علم به ما می‌آموزد اعتبار بخشیدن به عادت‌های ذهنی تا جایی معقول است که با یافته‌های آزمایشگاهی و نظریات علمی در تناقض نباشد. در دنیای ذرات، قوانین فیزیک تا حدود زیادی باورهای عادی ما را از ماهیت جهان هستی به چالش می‌کشد.