در این راستا واحد نیمه‌صنعتی بازیافت و تبدیل ضایعات به فرآورده‌های نفتی با موفقیت به بهره‌برداری رسیده و کارایی طرح توسط چند مرکز علمی و فناوری تائید شده است.
مهندس سیدرامین حبیبی، مجری طرح در این گفت‌و‌گو از جزئیات طرح و روند اجرای آن می‌گوید.
آیا شما واقعا از زباله، نفت تولید می‌کنید؟
بله، همین‌طور است. در این طرح با استفاده از رآکتور طراحی شده و کاتالیست‌های خاص انواع ضایعات هیدروکربنی از قبیل نایلون، PET، چرم مصنوعی، تایر و لاستیک، روغن سوخته، هیدروکربورهای ضایعاتی (ضایعات سرچاهی) واسلج اسیدی کارخانجات تصفیه دوم روغن سوخته و کانسارهای معدنی نفتی مانند کک نفتی و جیل سونایت یا قیر طبیعی از طریق فرآیند پیرولیز، به گازوئیل و سایر فرآورده‌های نفتی تبدیل می‌شود.
یعنی از هر کیلو زباله چقدر سوخت تولید می‌کنید؟
طبق آزمایش‌های اولیه با استفاده از این سیستم، ضایعات تایر تا 45 درصد، PET تا 40 درصد، نایلون و روغن سوخته تا 80 درصد به گازوئیل تبدیل می‌شود.
بررسی‌های ما همچنین نشان داده با استفاده از این شیوه، قیر طبیعی که یکی از دو منبع عمده آن در دنیا در منطقه کرمانشاه قرار دارد تا 55 درصد به گازوئیل قابل‌تبدیل است.
این بازدهی سیستم که از آن صحبت می‌کنید در مقیاس آزمایشگاهی است یا در مقیاس صنعتی هم آزمایش شده است؟
واحد پایلوت این سیستم با ظرفیت 400 کیلوگرم خوراک روزانه به بهره‌برداری رسیده که قادر است به طور متوسط حدود 250 لیتر در روز گازوئیل تولید کند.
این سیستم حسب کاتالیست به کار رفته گازوئیل با استانداردهای کیفی مناسب، نفت سفید با کیفیت خوب یا بنزین با اکتان پایین تولید می‌کند.
نحوه عملکرد سیستم چگونه است؟
این مجموعه شامل یک کوره دوار است که با تنظیم دما و افزودن کاتالیزور فرآیند پیرولیز (ذوب مواد در مجاورت حرارت و در غیاب اکسیژن) در آن انجام می‌شود. سیستم کاملا بسته است و پسماند آن نیز بر حسب نوع خوراک به کار رفته نوعی ترکیب کربنی است مثلا اگر خوراک سیستم تایر باشد دوده، اگر PET باشد کک و اگر قیر طبیعی باشد، ذغال اکتیو است که هر یک از این پسماندها نیز در صنایع مختلف کاربرد دارد.
آیا ضایعات پیش از ورود به سیستم باید تفکیک شود یا مرحله آماده‌سازی خاصی را پشت سر بگذارد؟
حبیبی: سیستم بازیافت و تبدیل ضایعات هیدروکربنی به صورتی طراحی شده که می‌توان بدون نیاز به هیچ گونه تفکیک ضایعات را حتی همراه با آب و شن و ماسه و فلزات وارد رآکتور کرده و سوخت استحصال نمود
راه‌اندازی واحد صنعتی بازیافت ضایعات هیدروکربنی و تبدیل آن به فرآورده‌های نفتی ضمن رفع بخش قابل توجهی از مشکلات زیست‌محیطی، سودآوری ارزی و ریالی هنگفتی هم برای کشور خواهد داشت.
روند اجرای طرح و راه‌اندازی واحد صنعتی آن در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
این طرح پس از موفقیت در فاز آزمایشگاهی به کارگروه تخصصی شرکت‌های تعاونی دانش‌بنیان ارائه و پس از تصویب در تیرماه 90 مقرر شد نمونه پایلوت سیستم راه‌اندازی شود تا پس از حصول اطمینان از کارایی آن، طرح جهت دریافت حمایت به بانک تعاون معرفی شود. متعاقب آن واحد پایلوت در مقیاس یک صدم با صرف هزینه‌ای حدود 400 میلیون ریال احداث شد و پس از بررسی و تائید طرح در هجدهم اردیبهشت 91 از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای دریافت تسهیلات اختصاص یافته به طرح‌های شرکت‌های تعاونی دانش‌بنیان به بانک توسعه تعاون معرفی شدیم.
این طرح در بیستم تیرماه 91 به تائید کارشناسان پارک فناوری پردیس رسید و مقرر شد دو میلیارد تومان اعتبار به آن اختصاص یابد. با این حال در شرایطی که منتظر دریافت تسهیلات پیش‌بینی شده از سوی بانک بودیم، معاونت توسعه مدیریت و منابع معاونت علمی و فناری ریاست جمهوری طی نامه‌ای به بانک توسعه تعاون اعلام کرد با توجه به عملکرد نامناسب بانک در تخصیص تسهیلات، اجرای تفاهم‌نامه تعاونی‌های دانش‌بنیان ناموفق بوده و از سوی معاونت ملغی شده است.
با این تصمیم وضعیت این طرح کاملا در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است؛ در حالی که تاکنون حدود 60 میلیون تومان برای اجرای آن و راه‌اندازی واحد پایلوت هزینه کرده‌ایم. در شرایط فعلی اغلب همکاران طرح دلسرد شده و امید چندانی به اجرایی شدن آن ندارند و تنها پاسخی که طی این مدت به ما داده شده، این است که قرار است کارگروهی چهار نفره تشکیل شده و در مورد ادامه یا توقف اعطای تسهیلات و نحوه آن تصمیم‌گیری شود. یعنی عملا تا مدت‌ها خبری از تخصیص تسهیلات مصوب نیست.
پس با این حساب اجرای طرح کاملا متوقف شده است؟
نه کاملا، با توجه به این که این طرح به تائید پارک فناوری پردیس، پارک علم و فناوری کرمانشاه و کانون قیر طبیعی رسیده خوشبختانه با استقبال خوب منطقه ویژه اقتصادی پارس مواجه شده و در حال حاضر در حال مذاکره برای اجرای طرح در منطقه هستیم. امیدواریم مسئولان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم به وظیفه خود در قبال چنین طرح‌های دانش بنیانی عمل کنند تا شاهد اجرایی شدن این طرح و پروژه‌های مشابه در مقیاس صنعتی باشیم.
به هیچ وجه! سیستم بازیافت و تبدیل ضایعات هیدروکربنی به صورتی طراحی شده که می‌توان بدون نیاز به هیچ گونه آماده‌سازی (بجز خرد کردن) ترکیبی از ضایعات را حتی همراه آب و شن و ماسه و فلزات وارد رآکتور کرده و محصول مورد نظر را استحصال کرد. اساسا یکی از کاربردهای مهم سیستم بازیافت ابداعی، جداسازی آب نفتی کشتی‌ها و صنایع کشتیرانی و لجن نفتی سر چاه‌های نفت است که هیدروکربن‌های آن حاوی مقادیر زیادی آب، شن و ماسه است.کلمات کلیدی:
.jpg)
.jpg)
